Projectleider Bea Klompmaker over Kickstart Medicatieoverdracht en ketenafspraken
De praktijktesten van project Kickstart Medicatieoverdracht zijn in volle gang, de software is volop in ontwikkeling en de ketenafspraken krijgen steeds meer vorm. Maar wat zijn ketenafspraken nu precies en waarom zijn ze zo belangrijk? En waar staan we nu in het proces? Nog net voor haar zwangerschapsverlof beantwoordt projectleider Bea Klompmaker een aantal vragen over de Kickstart Medicatieoverdracht.
Wat zijn ketenafspraken precies en waarom zijn ze zo belangrijk?
“Binnen het programma Medicatieoverdracht hebben we vastgesteld hoe medicatieoverdracht in de toekomst plaats moet vinden. Leveranciers bouwen software op basis van die specificaties, maar dat is niet voldoende. Je hebt ook afspraken nodig over hoe je ermee werkt. Hoe ga je er als huisarts mee om als een apotheker een bepaalde actie doet? Welke afspraken maak je met andere zorgverleners om het proces soepel te laten verlopen? Eigenlijk is de software een hulpmiddel, waarbij we afspraken moeten maken over hoe we ermee samenwerken. Het allerbelangrijkste doel van Kickstart Medicatieoverdracht is de medicatieveiligheid.”
Als je geen duidelijke ketenafspraken maakt, heb je geen samenhangend werkproces tussen de zorgverleners.
Hoe ontstaat zo’n ketenafspraak?
“De afspraken worden bedacht door de ontwerpers van het proces. Een voorbeeld van zo’n afspraak is het doorgeven van de nierfunctie van iemand bij medicatievoorschriften: de voorschrijver, bijvoorbeeld de huisarts of specialist, moet deze meesturen. Dan kan de apotheker controleren of de medicatie veilig is voor de patiënt. Daarmee heb je een extra check in het proces.
Of bijvoorbeeld bij doseerschema’s: als een huisarts vindt dat medicatie moet worden afgebouwd, dan moet dat duidelijk zichtbaar zijn voor alle zorgverleners, zodat het ook goed gaat als de patiënt bijvoorbeeld op vakantie is en bij een andere huisarts aanklopt.”
Staan de gemaakte ketenafspraken nu vast?
“Nee, er kunnen altijd afspraken bijkomen, afgaan, of veranderen. Zeker nu er met de praktijktesten veel casussen worden getest. Daarmee komen we erachter wat wel en niet werkt.”
Wie beheert de ketenafspraken?
“Het programma Medicatieoverdracht. Daar zitten de zogenoemde kernteams met experts die de afspraken bewaken en evalueren.”
Waarom is dit belangrijk voor alle hulpverleners, en niet alleen voor de deelnemers aan Kickstart Medicatieoverdracht?
“De Kickstart is geen pilot, het is een eerste stap. We gaan het nieuwe medicatieproces nu in gebruik nemen met een aantal zorgaanbieders in regio Noord-Nederland en ook in de regio Rijnmond (Rotterdam en omgeving). Maar uiteindelijk gaat het hele land mee, we kunnen niet meer terug. Daarom is het ook zo belangrijk dat we nu zo goed mogelijk testen. En daarom ligt er ook zo’n belangrijke rol voor organisaties als de Nederlandse ggz, die ook is vertegenwoordigd in het kernteam, om het straks in het hele land goed uit te kunnen rollen.”
Waar staan we nu in het proces?
“De aanloop van het ontwikkelen van software is lang geweest. Eerst hadden we basistests tussen leveranciers, PoC-scripts (Proof of Concept), toen kwamen de laboratoriumtests, de labtests. Nu zijn we begonnen met praktijktesten: zorgverleners testen de software met casussen die veel voorkomen in de praktijk. Eigenlijk zou je daarmee kunnen zeggen: nu begint het pas echt. We zijn nu begonnen met stap 3, voorschrijven, en bouwen dat steeds verder op: verstrekken, toedienen. Die stappen komen nog. Het proces gaat langzamer dan gedacht, maar kwaliteit is hier heel belangrijk.”
Waarom gaat het langzamer dan gedacht?
“Door de complexiteit van het bouwen van de software: tijdens het bouwen kom je vragen tegen en om die te kunnen beantwoorden, daar zit een doorlooptijd aan vast. Daarnaast worden er door de zorgverleners natuurlijk dingen gevonden die niet goed werken, dus die moeten ook telkens worden aangepast. Er zijn heel veel afhankelijkheden. De zorgaanbieders en leveranciers zijn niet de enige spelers. We hebben ook VZVZ, het LSP als infrastructuur, en Nictiz, die de standaard beheert. Met zoveel afhankelijkheden kunnen we gewoon niet sneller dan dit.”
Hoe staan de deelnemende zorgverleners in het proces?
“Die blijven enthousiast, ondanks dat het nu eigenlijk al af had moeten zijn. We hebben in onze regio veel geluk met al die energie en betrokkenheid. Dat is al begonnen bij de ziekenhuisapotheker van het Antonius Ziekenhuis in Sneek, die al in het kernteam zat en heel graag wilde testen in onze regio. GERRIT wilde graag helpen met het initiatief. Dus we zijn op zoek gegaan naar zorgaanbieders die mee wilden doen, en hun leveranciers moesten dan ook nog mee willen. Dat was nog niet altijd even makkelijk, maar nu zijn we heel goed op weg!”
Waar zitten volgens jou de uitdagingen in dit project?
“In de grote hoeveelheid partijen en de onderlinge afhankelijkheid daartussen. Dat zie je met het testen al: we hebben ketenscripts, wat betekent dat iedere zorgverlener in de keten een handeling uit moet voeren om een afgeronde test te krijgen. Je kunt nooit zonder elkaar. Binnen de keten, maar dus ook alle andere partijen die een rol hebben in het project. Er zijn veel spelers.
Een andere uitdaging is de schaarste in het personeel. Zowel op IT-vlak, als op zorgaanbieders-vlak. Voor zorgverleners heeft het verlenen van zorg natuurlijk altijd prioriteit, waardoor projecten soms moeten wachten. Aan GERRIT de taak om de voortgang te behouden en ondertussen te respecteren dat het anders kan lopen van verwacht.”
Hoe gaat de komende tijd eruitzien?
“Voorlopig zijn we druk met praktijktesten en breiden we de casussen en de stappen uit. De livegang staat gepland in twee fasen: één in 2025 met een basis en één in 2026 met de rest van de functionaliteiten. We doen zowel fysieke als online praktijktesten, omdat fysiek beter werkt, maar ook meer tijd kost.”
En hoe gaat de Kickstart Medicatieoverdracht bij GERRIT eruitzien, nu Bea met zwangerschapsverlof gaat? Gelukkig hebben we nog een aantal heel betrokken collega’s bij het project. Projectleider Nicolette Honsbeek is de komende maanden het aanspreekpunt voor het project. Projectleider Mirja van Poppel coördineert de praktijktesten. En projectapotheker Brigitte Duyvendak opereert als inhoudsdeskundige: “Als alle zorgverleners losgaan met de tests, weet zij precies waar het over gaat. Ze weet waar de uitdagingen liggen en kent het hele medicatieproces.”
Meer weten?
Meer weten over het project Kickstart Medicatie? Neem contact op met Nicolette Honsbeek of bel naar 085-7604076.