De fax de zorg uit. Dat is waar het in het project Faexit om draait. Geen eenvoudige opgave in Noord-Nederland, omdat alle ziekenhuizen en grote laboratoria nog veelvuldig gebruik maken van de fax en eerstelijns zorgverleners daarom zelf ook niet willen stoppen met faxen. “Toch hebben we vorig jaar in gezamenlijkheid met de zorgaanbieders een beweging in gang gezet naar een faxloze zorg, daar ben ik echt trots op”, vertelt Manfred Kat, projectleider bij GERRIT.
Manfred hield zich het afgelopen jaar – naast andere projecten – bezig met het uitfaseren van de fax in Friesland, Groningen en Drenthe. Een intensief proces, zo vertelt hij. “We hebben veel ‘zendingswerk’ verricht. Het afgelopen jaar stond in het teken van de boodschap verkondigen. Waarom is faxen niet veilig? Waarom is digitaal faxen óók niet veilig? Welke alternatieven zijn er, hoe kun je jouw organisatie voorbereiden op het stoppen met faxen? En hoe vertel je aan andere zorgaanbieders dat ze je geen faxen meer kunnen sturen?”
Al dit soort vragen, tips en stappenplannen probeerde Manfred op verschillende manieren te communiceren aan zorgverleners. Bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met huisartsen, apothekers en ziekenhuizen, door webinars te organiseren, door er aandacht aan te geven bij het GERRIT Podium en door presentaties te geven aan verschillende groepen (eerstelijns) zorgverleners.
GERRIT komt naar je toe
“We hebben zorgverleners gevraagd naar het faxgebruik. Uit die enquête bleek dat er in Noord-Nederland echt nog veel wordt gefaxt. “Na die nulmeting zijn we in gesprek gegaan en hebben we ‘visites’ gereden: van de ene stadsapotheker naar de volgende plattelandshuisartspraktijk, ik heb heel wat plaatsen gezien het afgelopen jaar!”
Hoewel de wil er bij veel apothekers en huisartsen wel was om te stoppen met faxen, de noodzaak om de fax aan te houden bleek groter. “Wat we veel hoorden was: ‘Het ziekenhuis stuurt mij nog faxen, dus ik kan de fax de deur niet uitdoen.’ Je komt dan in een kip-ei-verhaal terecht, bij wie begint het faxloos maken van de regio?” Daarnaast speelde mee dat er nog veel méér ontwikkelingen gaande zijn rondom digitale gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Manfred: Je wil een goede balans houden, er komen ook nog andere projecten op de zorgverleners af, bijvoorbeeld rondom generieke functies, zoals Mitz en Zorg AB.”
Beren op de weg
Met projectleiders van ziekenhuizen hield Manfred een ‘beren op de weg-sessie’. “Dit is een methodiek die we veel gebruiken binnen het team Projecten & Advies van GERRIT. Het geeft je snel inzicht in de problemen die je tegen kunt komen – de beren op de weg – maar ook hoe je die mét elkaar weg kunt nemen.”
Voor de ziekenhuizen stond het uitfaseren van de fax niet bovenaan de prioriteitenlijst. “Veel ziekenhuizen waren in 2023 bezig met conversies van hun informatiesysteem. Het was in sommige ziekenhuizen ‘HiX of niks’. Ik vind het dan mooi om te zien dat we ondanks dat tóch een beweging in gang hebben gezet: de ziekenhuizen Treant, Ommelander Ziekenhuis Groningen en Martiniziekenhuis streven ernaar om samen met Certe halverwege 2024 de fax uit te faseren. Dat is echt een succes van regionale samenwerking en samen afstemmen. Ook de koepels – GAV en Dok Noord – zijn hierbij intensief betrokken.”
Voor Friesland is nog géén datum vastgesteld, maar Manfred verwacht dat in 2024 de fax langzaamaan zal verdwijnen. “Ook in Friesland zie je die beweging naar regionale afstemming over een stopdatum. Het was een project van een lange adem, het is mooi om te zien dat je samen dan toch tot een mooi resultaat komt!”