Toekomstbeeld: Nieuwe beloningssystematiek en nog steeds een fysieke apotheek
“De contractering van apothekers met de zorgverzekeraar moet op de schop. Volume is nu de incentive en ik denk dat dit een verkeerde prikkel is. Over tien jaar hebben we een heel andere bekostigingssystematiek. En hoewel je sommige medicijnen online kunt bestellen, kun je ook nog steeds fysiek terecht, die laagdrempeligheid blijft. Als we het goed inrichten met elkaar, verdwijnt de apotheek zeker niet uit het straatbeeld.”
In dit jubileumjaar van GERRIT – we bestaan een kwart eeuw! – zetten we regelmatig een onderwerp of participantengroep in het zonnetje. Dit keer is dat farmacie. Wat speelt er op dit moment bij apothekers en hoe ziet de toekomst van de zorg er voor jullie uit? We gingen erover in gesprek met Robert van der Schuyt, apotheker in Leek en voorzitter van de Groninger Apotheken Vereniging (GAV).
Wat is er mis met de huidige manier van contractering? “Hoe meer je aflevert, hoe meer je omzet. Daar moet je vanaf, het geeft een verkeerde prikkel. Het zou veel meer over de inhoud van ons vak als apotheker moeten gaan.” Van der Schuyt ziet bijvoorbeeld een rol voor apothekers weggelegd op het gebied van preventie. “We werken nu grotendeels reactief, maar we zouden hier veel meer in kunnen betekenen voor een patiënt. Van te voren al kijken waar de risico’s liggen, denk aan suikerspiegel, bloeddruk, etc. Er zijn verzekeraars die kortingen bieden op leuke producten als je actief en gezond leeft, zoiets zou je ook kunnen vertalen naar een apotheek.”
Openbare apotheek versus internetapotheek
Verder kijkend naar de toekomst ziet Van der Schuyt een verschuiving van de fysieke apotheek naar een internetapotheek. De KNMP heeft hierover ook een duidelijk standpunt ingenomen: Voor de KNMP is het uitgangspunt dat elke openbare apotheek een internetapotheek is. De internetapotheek kan niet zonder openbare apotheek en de KNMP ziet daarom de meerwaarde niet van een internetapotheek los van de openbare apotheek. De KNMP ziet meer kansen om met de ontwikkelingen van de openbare apotheek naar een hybride apotheek aan te sluiten bij de wensen en behoeften van patiënten.
Van der Schuyt: “Ik kan me hier helemaal in vinden. Sommige zorgverzekeraars sturen wel meer op centrale inkoop en internetapotheek, maar ik denk dat je niet zonder de openbare apotheek kunt. Amazon-achtige toestanden met volledige online verkoop van álle soorten medicijnen, dat verwacht ik in Nederland niet. We hebben een heel belangrijke rol, denk bijvoorbeeld aan medicatiebewaking.” Van der Schuyt ziet veel meer in een combinatie: online als het kan, fysiek waar het nodig is of waar de patiënt dat wil. “Corona heeft ons daarbij geleerd dat er veel online kan. Ik denk dat die ontwikkelingen de komende tijd door zullen zetten.”
Digitaal voorschrijven
“Je hebt echt samenwerking met andere zorgverleners nodig om de toekomst goed te regelen.” Van der Schuyt vertelt dat onlangs een convenant is ondertekend rondom digitaal voorschrijven in de regio Groningen. “Hier zitten we als apothekers al heel lang op te wachten.” Een mooi moment om de fax eindelijk de deur uit te doen? “Dat is uiteindelijk wel de bedoeling. In de overdracht van ziekenhuis naar eerstelijn is al veel verbeterd, maar we zien nog genoeg wat beter kan. Nu hebben we toch nog veel te maken met handmatig overkloppen van gegevens. De kans op fouten is dan gewoon groot en dat kan bij medicatie een heel groot risico zijn.”
Van der Schuyt ziet winst in de communicatie van specialist van het ziekenhuis naar de apotheker. “Een voorbeeld: een cardioloog past de dosering van bloedverdunners aan en meldt dit in de brief naar de huisarts, maar bij de huisarts wordt de dosering niet aangepast in het systeem. Dan krijgen wij die informatie niet. Ons digitale lijntje naar het ziekenhuis is er gewoon nog niet, maar dat hebben we wel hard nodig om medicatiefouten te voorkomen. Zoals gezegd voeren we nu nog veel informatie handmatig in. Dat is niet ideaal, maar we zijn al blij met de informatie die komt.”
Patiënt hoort ook bij de keten
Belangrijk aspect bij alle ontwikkelingen is: de hele keten borgen. “En vergeet daarbij vooral ook de patiënt niet. Mensen gaan er vaak vanuit dat de informatie bij ons of een arts wel bekend is, terwijl dat niet zo is. De patiënt heeft daar zelf ook een belangrijke verantwoordelijkheid in, bijvoorbeeld door toestemming te geven voor uitwisseling van medicatiegegevens. Inzage in het eigen dossier kan hierbij heel goed helpen om de patiënt meer bewust te maken en meer regie te geven over de eigen gezondheid. PGO’s kunnen hierin best een belangrijke rol gaan spelen.”